04 Σεπ Περιοδοντολογική Διάγνωση και Θεραπεία

1. Διάγνωση

Η περιοδοντική νόσος διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια της περιοδοντικής εξέτασης. Αυτός ο τύπος εξετάσεων θα πρέπει πάντα να αποτελεί μέρος του τακτικού σας οδοντιατρικού ελέγχου.

Με ένα μικρό οδοντιατρικό όργανο, την περιοδοντική μύλη, μπορεί να μετρηθεί ο περιοδοντικός θύλακας (διάστημα ή κενός χώρος) που δημιουργείται ανάμεσα στα δόντια και τα ούλα του ασθενή εξαιτίας της περιοδοντικής νόσου. Το εργαλείο χρησιμοποιείται με απαλό τρόπο, ώστε να παράγει πάντα το σωστό μετρήσιμο αποτέλεσμα, αλλά και για να μην πονάει o ασθενής. Το βάθος ενός υγιούς θύλακα κυμαίνεται περίπου στα τρία χιλιοστά ή και λιγότερο και δεν αιμορραγεί. Με την περιοδοντική μύλη υποδεικνύεται αν οι θύλακες είναι βαθύτεροι από τρία χιλιοστά. Καθώς η περιοδοντική νόσος εξελίσσεται, οι θύλακες συνήθως βαθαίνουν.

Ο οδοντίατρος ή ο περιοδοντολόγος σας θα χρησιμοποιήσει ως κριτήρια το βάθος των θυλάκων, την ποσότητας της αιμορραγίας, τυχόν φλεγμονή, την κινητικότητα των δοντιών, κ.λπ., ώστε να πραγματοποιήσει μια διάγνωση που θα εμπίπτει με μια από τις κατηγορίες παρακάτω:

➢ Ουλίτιδα

Η ουλίτιδα είναι η πιο ήπια μορφή της περιοδοντικής νόσου. Προκαλεί τα ούλα να γίνουν κόκκινα, πρησμένα και να αιμορραγούν εύκολα. Υπάρχει συνήθως ελάχιστη ή καθόλου δυσφορία στο στάδιο αυτό. Η ουλίτιδα προκαλείται συχνά από ανεπαρκή στοματική υγιεινή, αλλά είναι αναστρέψιμη με επαγγελματική θεραπεία και καλή στοματική φροντίδα στο σπίτι.

➢ Περιοδοντίτιδα

Η αθεράπευτη ουλίτιδα μπορεί, κατά 75%, να προχωρήσει σε περιοδοντίτιδα. Με την πάροδο του χρόνου, η πλάκα μπορεί να εξαπλωθεί και να αναπτυχθεί κάτω από τη γραμμή των ούλων, σε μη ορατά σημεία. Οι τοξίνες που παράγονται από τα βακτηρίδια της πλάκας ερεθίζουν τα ούλα. Οι τοξίνες αυτές διεγείρουν μία χρόνια φλεγμονώδη αντίδραση κατά την οποία οι ιστοί και τα οστά που στηρίζουν τα δόντια καταστρέφονται. Έτσι, τα ούλα απομακρύνονται από τα δόντια, δημιουργώντας κενά ανάμεσα στα δόντια και τα ούλα («μαύρα τρίγωνα»). Καθώς η νόσος εξελίσσεται, οι θύλακες εμβαθύνουν και καταστρέφονται περισσότερο οι ιστοί των ούλων και οστά. Συχνά, αυτή η καταστρεπτική διαδικασία έχει πολύ ήπια συμπτώματα. Τελικά, τα δόντια γίνονται εύσειστα και ίσως χρειαστεί να αφαιρεθούν.

Υπάρχουν πολλές μορφές της περιοδοντίτιδας. Οι πιο συνηθισμένες περιλαμβάνουν τις εξής μορφές:

● Επιθετική περιοδοντίτιδα

Η επιθετική περιοδοντίτιδα εμφανίζεται σε ασθενείς που είναι κλινικά υγιείς. Κοινά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν ταχεία απώλεια και οστική καταστροφή και του φατνιακού οστού.

● Χρόνια περιοδοντίτιδα

Η χρόνια περιοδοντίτιδα έχει ως αποτέλεσμα τη φλεγμονή στους υποστηρικτικούς ιστούς των δοντιών, και προοδευτικά οδηγεί στην απώλεια οστικής μάζας. Αυτή είναι η συχνότερα εμφανιζόμενη μορφή της περιοδοντίτιδας και χαρακτηρίζεται από σχηματισμό θύλακα και υφίζηση των ούλων. Είναι διαδεδομένη στους ενήλικες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η εξέλιξη και το αποτέλεσμα της απώλειας εμφανίζονται συνήθως αργά, αλλά μπορεί να εμφανιστούν οξείες περίοδοι ταχείας και επεισοδιακής εξέλιξης.

● Περιοδοντίτιδα και συστηματικές ασθένειες

Η περιοδοντίτιδα ως εκδήλωση συστηματικών ασθενειών αρχίζει, συχνά, σε νεαρή ηλικία. Οι συστημικές παθήσεις όπως οι καρδιακές παθήσεις, η αναπνευστική νόσος και ο διαβήτης σχετίζονται με αυτή τη μορφή περιοδοντίτιδας.

● Νεκρωτική περιοδοντική νόσος

Η νεκρωτική περιοδοντική νόσος είναι μία λοίμωξη που χαρακτηρίζεται από νέκρωση των ιστών των ούλων, του περιοδοντικού συνδέσμου και του φατνιακού οστού. Αυτές οι βλάβες παρατηρούνται συχνότερα σε άτομα με συστηματικές παθήσεις, όπως η μόλυνση από τον ιό HIV, ο υποσιτισμός και η ανοσοκαταστολή.

2. Θεραπεία

Πάντα έχουμε σαν αρχή την προσέγγιση του ασθενή με την επιλογή της ελάχιστα παρεμβατικής θεραπείας. Οι μέθοδοι της περιοδοντικής θεραπείας εξαρτώνται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της νόσου. Ο περιοδοντολόγος σας και οδοντιατρικός υγιεινολόγος θα αξιολογήσουν το είδος, τον τύπο, αλλά και τη σοβαρότητα της περιοδοντικής νόσου, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα σχέδιο θεραπείας που θα συζητηθεί μαζί σας και ακολούθως θα προταθεί η κατάλληλη θεραπεία.

Η περιοδοντική νόσος εξελίσσεται καθώς οι θύλακες (διάστημα ή χώρος) μεταξύ των δοντιών και των ούλων γεμίζουν με βακτήρια, από την οδοντική πλάκα και πέτρα, προκαλώντας ερεθισμό στους γύρω ιστούς. Όταν ο ερεθισμός παραμείνει στο χώρο του θυλάκα μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα ούλα και τελικά, στο οστό που υποστηρίζει τα δόντια.

Εάν η νόσος είναι περιορισμένη στα πρώτα στάδια της ουλίτιδας, και δεν έχει παρατηρηθεί κάποια ζημία, συνιστάται ένας έως δύο τακτικοί καθαρισμοί. Επίσης θα σας δοθούν οδηγίες για τη βελτίωση που αφορούν τις καθημερινές συνήθειες στοματικής υγιεινής, πέρα από τους τακτικούς οδοντικούς καθαρισμούς.

Αν η ασθένεια συναντάται σε πιο προχωρημένα στάδια, συνίσταται ειδικός περιοδοντικός καθαρισμός που αποτελείται από την αποτρύγωση (απομάκρυνσης της οδοντικής πλάκας και της πέτρας) και την ριζική απόξεση (διαδικασία καθαρισμού της πέτρας και των μικροβίων κάτω από τα ούλα). Συνήθως πραγματοποιείται σε ένα τεταρτημόριο του στόματος κάθε φορά, ενώ η περιοχή είναι μουδιασμένη. Σε αυτή τη διαδικασία η πλάκα και οι τοξίνες απομακρύνονται από πάνω και κάτω από τη γραμμή των ούλων (κλιμάκωση) και οι ακατέργαστες κηλίδες στις ριζικές επιφάνειες γίνονται ομαλές (πλάνισμα). Η διαδικασία αυτή συμβάλει στην επούλωση των ούλων και στη συρρίκνωση των θυλάκων.

Τα φάρμακα, τα ειδικά φαρμακευτικά προϊόντα για την έκπλυση του στόματος και μια ηλεκτρική βούρτσα δοντιών μπορεί να συνιστώνται για να βοηθήσουν στον έλεγχο της μόλυνσης και τελικά στην επούλωση.

Εάν οι θύλακοι δεν επουλώνονται μετά τον καθαρισμό και την ριζική απόξεση τότε μπορεί να απαιτηθεί περιοδοντική χειρουργική επέμβαση για να μειωθεί το βάθος των θυλάκων, καθιστώντας ευκολότερο τον καθαρισμό του στόματος σας και τα δόντια υγιή, χωρίς άσχημη μυρωδιά και γεύση, αλλά και φαγούρα.

Οδοντικά εμφυτεύματα

Το οδοντικό εμφύτευμα είναι ένα τεχνητό υποκατάστατο των φυσικών ριζών των δοντιών που τοποθετείται στην γνάθο. Μετά την επέμβαση, το εμφύτευμα ενσωματώνεται στο οστό και σχηματίζει ένα ισχυρό θεμέλιο, με άλλα λόγια μία βιολογική υποδονή, που υποστηρίζει τα δόντια αντικατάστασης, με παρόμοιο τρόπο που οι ρίζες των δοντιών υποστηρίζουν τα φυσικά δόντια. Ένα εμφύτευμα μπορεί να αντικαταστήσει ένα μόνο δόντι ή πολλαπλά δόντια, οπότε δεν δημιουργείται η ανάγκη να τροποποιηθούν τα γειτονικά φυσικά δόντια. Τα εμφυτεύματα μπορούν επίσης να κάνουν τις οδοντοστοιχίες πιο ασφαλείς και άνετες.

Τα εμφυτεύματα δοντιών είναι μια σύγχρονη λύση που χρησιμοποιείται από χιλιάδες ανθρώπους. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να επαναφέρετε την ικανότητά σας να τρώτε, να μιλάτε και να χαμογελάτε με σιγουριά και αυτοπεποίθηση.